چگونه برای آزمون دکتری حقوق جزا آماده شویم؟

بسم الله الرحمن الرحيم

بر اساس گزارشی که "وبگذر" ارائه کرده، بسياری از بازديدهايی که از اين وبلاگ شده، با جستجوی عبارت "منابع آزمون دکتری حقوق" انجام شده است. به همين دليل، در اينجا قصد دارم تا اندازه‌ای که می توانم، اطلاعاتم را در اختيار دوستداران شرکت در آزمون دکتری حقوق جزا (حقوق کيفری) و جرمشناسي قرار دهم.

1-  قبل از هر چيز، فرد بايد انگيزه مناسب و کافي را براي رسيدن به هدف خود تعريف و فراهم کند. انسان بايد با خودش بنشيند و فکر کند که براي چه مي خواهد دکتري بگيرد. براي درآمد بيشتر؟ براي پرستيژ اجتماعي؟ براي فراگيري علم؟ براي تدريس در دانشگاه؟ براي پيدا کردن گزينه هاي شغلي بهتر؟ براي اعتلاي حقوق کشور؟ براي اعتلاي نام اسلام در زمينه مسائل حقوق کيفري؟...
هر کدام از اينها اثرات متفاوتي بر روي نحوه درس خواندن و نتيجه آن خواهد داشت. به نظر من هر قدر هدف انسان مقدس تر باشد، انگيزه قوي تري به انسان مي دهد. اگر هدف، درآمد بيشتر يا پرستيژ باشد، با همان ليسانس و فوق ليسانس هم مي توان درآمد خوبي کسب کرد. وکلاي خبره که درآمدهاي ماهانه چند ميليوني دارند، تحصيلاتشان غالبا در حد ليسانس است. ضمن اينکه وکالت دعاوي، داراي پستيژ اجتماعي خوبي است و مردم برايشان -تاحدي- احترام قائل هستند.
پس اگر هدف را مقدس قرار دهيم، خدا هم در مسير رسيدن به هدف انسان را کمک مي کند. خدا دست شما را مي گيرد و مسائلي از يک کتاب 500 صفحه اي را در ديد شما پررنگ نشان مي دهد، که اتفاقا در روز امتحان از او سوال خواهد شد.

2- بعد از آنکه هدف معين شد، بايد دست به کار شد. براي آنکه کار را شروع کنيم، بايد دانشگاهي که مي خواهيم در آن ادامه تحصيل بدهيم را اتنخاب کنيم. چرا؟ براي اينکه در علوم انساني، اساتيد هر يک داراي نظر و انديشه خاص خود هستند و طبيعي است که بر اساس مباني فکري خود سوال بدهند.
سال آينده (1387) دانشگاه تربيت مدرس در گرايش حقوق کيفري، دانشجو نمي گيرد. دانشگاه امام صادق(ع) هم همين طور. پس مي ماند، دانشگاه شهيد بهشتي،  دانشگاه تهران و دانشگاه آزاد. (من اطلاعي از دانشگاههاي خارج از تهران ندارم) اشکالي ندارد که چند دانشگاه را انتخاب کنيد، ولي به تناسب آن بايد فعاليت بيشتري هم انجام دهيد.

دانشگاه تهران

3- بعد از اينکه دانشگاه (يا دانشگاههاي) مورد نظر خود را انتخاب کرديد، بايد از مواد امتحاني مطلع شويد. دانستن ضريب هر درس نيز در اين ميان مهم است. اينکه بدانيد دروس زبان، فقه و يا جرمشناسي در هر دانشگاه به چه ميزان داراي اهميت است، مساله بسيار مهمي است. مساله ديگر، زبان عمومي يا همان تافل است. دانشگاه تربيت مدرس و دانشگاه تهران، قبل از برگزاري آزمون دکتري، آزمون تافل بگزار ميکنند و قبولي در آن مجوز شرکت در آزمون دکتري به حساب مي آيد. در مقابل، دانشگاه شهيد بهشتي و دانشگاه آزاد، اين مساله را به عنوان پيش نياز مطرح نکرده اند، اما دانشجو را مکلف کرده اند که براي صدور مجوز دفاع از پايان نامه يا آزمون جامع، بايد مدرک معتبر تافل ارائه نمايد.
و اما دروس تخصصي آزمون دکتري جزا و جرمشناسي عبارتند از: فقه (متون فقه)، حقوق جزاي عمومي، حقوق جزاي اختصاصي، آئين دادرسي کيفري، جرمشناسي، و زبان تخصصي.

4- در هر دانشگاهي، به جهت تفاوت اساتيد طراح سوال، منابع آزمون هم متفاوت است، اما قبل از آنکه دانشجو بخواهد منابع اختصاصي هر دانشگاه را مطالعه کند، بايد کليات مشرتک را در هر درس آموخته باشد و نگاه کلي در آن زمينه را کسب کرده باشد. در اينجا منابع اختصاصي هر دانشگاه را، به تفکيک، در حد اطلاعات عمومي خودم، ارائه ميکنم:

دانشگاه تربيت مدرس:
     - فقه:  تسلط بر متن ابواب جزايي کتاب شرح لمعه و کتاب مسالک الافهام (حدود، قصاص، ديات، قضا، شهادات، جهاد، امربه معروف و نهي از منکر) + کتاب قواعد فقه جزايي دکتر محقق داماد.
     - جزاي عمومي:  مقالات دکتر محمد جعفر حبيب زاده در نشريات علمي کشور + کتاب دکتر اردبيلي
     - جزاي اختصاصي: مقالات دکتر محمد جعفر حبيب زاده در نشريات علمي کشور + کتابهاي دکتر ميرمحمد صادقي + کتاب دکتر گلدوزيان
     - آئين دادرسي کيفري: کتاب دکتر آشوري
     - جرمشناسي: جزوات دکتر نجفي ابرندآبادي + جزوات دکتر فرجيها

دانشگاه شهيد بهشتي:
     - فقه:  تسلط بر متن ابواب جزايي کتاب شرح لمعه و کتاب مسالک الافهام (حدود، قصاص، ديات، قضا، شهادات، جهاد، امربه معروف و نهي از منکر) + کتاب قواعد فقه جزايي دکتر محقق داماد.
     - جزاي عمومي: کتاب دکتر اردبيلي + کتاب دکتر نوربها + مقالات اين دو استاد در مجلات علمي کشور
     - جزاي اختصاصي: کتابهاي دکتر ميرمحمد صادقي + جزوات دکتر کوشا + مقالات مرتبط آنها
     - آئين دادرسي کيفري: جزوات دکتر گلدوست + کتاب دکتر آشوري + مقالات دکتر گلدوست
     - جرمشناسي: جزوات دکتر نجفي ابرندآبادي + کتاب کيفرشناسي و مقالات دکتر صفاري

دانشگاه تهران:
     - فقه:  تسلط بر متن ابواب جزايي کتاب مباني تکملة المنهاج و شرح لمعه و کتاب مسالک الافهام (حدود، قصاص، ديات، قضا، شهادات، جهاد، امربه معروف و نهي از منکر) + کتاب قواعد فقه جزايي دکتر محقق داماد.
     - جزاي عمومي: جزوات دکتر آقايي نيا + کتاب دکتر گلدوزيان + جزوات دکتر آزمايش
     - جزاي اختصاصي: کتاب و جزوات دکتر آقايي نيا + کتاب دکتر گلدوزيان + کتابهاي دکتر مير محمد صادقي
     - آئين دادرسي کيفري: جزوات و کتاب دکتر آشوري
     - جرمشناسي: جزوات دکتر نجفي ابرندآبادي

5- حال با توجه به اين منابع بايد از کجا شروع کرد؟ منابع خيلي گسترده است! انسان سر در گم مي شود!!
چاره کار ساده است. بايد اکنون که هنوز 4 ماه تا آزمونهاي دکتري باقي مانده، ابتدا دروسي که گستردگي زيادي داشته و وقت بيشتري از شما مي گيرد را مقدم بداريد. اگر زبان و فقه و جرمشناسي شما در حد مطلوب نيست، حتما آنرا جدي بگيريد؛ زيرا اغلب داوطلبها وضعيت مشابه شما را دارند! به همين دليل غالبا کساني که فقه، زبان و جرمشناسي شان قوي تر است در آزمون پذيرفته مي شوند. اتفاقا اين دو درس وقت زيادي از داوطبان ميگيرد. پس از همين امروز درس را شروع کنيد. صبحها فقه بخوانيد، و بعد از ظهرها جرمشناسي. حتما در کنار مطالعه خلاصه برداري کنيد تا در هفته منتهي به امتحان از بتوانيد همه آنچه اکنون مي خوانيد را به سرعت مرور کنيد. شبها هم حتما يکي دو ساعت زبان بخوانيد. اگر زبان تخصصي شما -همانند من- فرانسه است، حتما توان خود را بر روي متون جزاي عمومي متمرکز کنيد.

6- تا نيمه اسفند، شما بايد فقه و جرمشناسي را تمام کرده باشيد. زبان هم بايد تمام کرده باشيد، ولي چون زبان تمامي ندارد، همچنان به صورت کوتاه آنرا ادامه دهيد. از نيمه اسفند، جزاي عمومي و اختصاصي را بايد شروع کنيد. تعطيلات عيد را بر خودتان حرام کنيد. ارزشش را دارد! شک نکنيد! از آغاز سال جديد، روزانه حداقل 6-7 ساعت فعاليت مطالعاتي را ترک نکنيد.

7- در اين مدت شما، ممکن است انگيزه خود را از دست بدهيد و يا ممکن است خسته شويد. ممکن است از خودتان بپرسيد آخرش که چه؟!! ممکن است بعضيها را ببينيد که از شما خيلي بيشتر وقت مي گذارند و مطالعه مي کنند. و يا ممکن است بعضيها را ببينيد که نه بر اساس سطح علمي، که بر اساس ضوابط ديگر وارد مقطع دکتري شده اند و شما اميد خود را از دست بدهيد. با همه اين احوال از خدا خيلي کمک بخواهيد، خيلي! او هر چه بخواهد همان مي شود، حتي اگر همه شرايط به ضرر شما باشد و همه دنيا  تصميم بر شکست شما گرفته باشند. پس دائم و هر روز و هر ساعت از خدا کمک بخواهيد. انگيزه تان را خدايي کنيد. براي خدا درس بخوانيد، خدا هم خودش نتيجه را به نفع شما رقم مي زند. حتي اگر اراده خدا بر اين باشد که شما "دکتر" نشويد، يقينا اين تلاش شما را بي پاداش نخواهد گذاشت. او هيچ وقت بدهکار بندگانش باقي نمي ماند.

- حالا که اينها را مطالعه کردي، پس بسم الله! بلند شو و از خودش کمک بخواه. همين امروز مطالعه را شروع کن؛ همين الآن!

http://salmanemrani.comمنبع: